TOLUOL
Toluol olarak da bilinen toluen tinerin karakteristik kokusuna sahip renksiz, suda çözünmeyen bir sıvıdır. Toluen, bir fenil grubuna bağlı CH3 dan oluşan mono-substituent benzen türevidir. Bundan dolayı toluenin IUPAC sistematik adı metil benzen dir. Toluen bir aromatik hidrokarbondur. Ayrıca TNT (trinitro toluen) patlayıcı madde yapımında kullanılır. Toluen eldesinin esas (ilk) kaynağı olan fırın gazından toluen eldesinin yerini, gazyağının katalitik bozunması ve buhar ayrımı (destilasyon )sayesinde sıvı (ham) maddelerin piroliz benzinden eldesi, almıştır.
Piroliz benzin, sıvı hidrokarbonların (gazyağı ve petrol benzeri) buhar ayarımı yolu ile ayrılmasından elde edilir. Bu yöntemin tercihi hızla artan bir grafik göstermektedir. Tolueni elde edebilmek için bu ayrılmış likit hidrokarbonlar stabil olamamaları sebebiyle, aromatiklerin çekip ayrılmasından mutlaka önce, hidrojene edilmelidirler. Katalitik bozunma yoluyla toluen eldesinde, aromatik yönden zengin bir hidrokarbon karışımı, 17 bar ile 21 bar arası basınç; 530 °C sıcaklık altında dehidrojenasyon katalizöründen geçirilir.
Fraksiyon yolu ile hafif (kolay uçucu) hidrokarbon gazlarının uzaklaştırılması ardından, aromatiklik yönünden daha da zengin bir distilat elde edilir.
Kullanım Alanları; Genel olarak solvent olarak kullanılır boylarda ve boyaları inceltmek için.Birçok kimyasal reaksiyonda reaktant olarak. En genel kimyasal kullanımı benzen ve ksilen eldesidir.Plastik (kauçuk) imalatında.Mürekkep yapımında.Dezenfektanlarda.Folluren indikatörü olarak.Okside edildiğinde benzaldehit ve benzoik asit gibi çok önemli ara bieşiklere dönüşür.Önemli bir karbon kaynağıdır.Biyokimyada alyuvarları parçalayıp hemoglobini ortaya çıkarmada.Yakıtlarda oktan artırıcı olarak.Patlayıcı yapımında TNT (trinitro toluen) ana maddesidir.
CAS numarası | 108-88-3 |
PubChem | 1140 |
DrugBank | DB01900 |
KEGG | C01455 |
ChEBI | 17578 |
RTECS numarası | XS5250000 |
ChemSpider | 1108 |
Kimyasal formül | C7H8 |
Molekül kütlesi | 92,14 g mol−1 |
Görünüm | Renksiz sıvı |
Koku | tatlı, keskin, benzene benzer kokuda |
Yoğunluk | 0.87 g/mL (20 °C) |
Erime noktası | −95 °C |
Kaynama noktası | 111 °C |
Çözünürlük (su içinde) | 0.52 g/L (20 °C) |
Buhar basıncı | 21 mmHg (20°C) |